Trong thời đại mua sắm online phát triển mạnh, việc quảng bá sản phẩm qua mạng xã hội, sàn thương mại điện tử diễn ra phổ biến. Tuy nhiên, nếu người bán “thổi phồng” công dụng, nguồn gốc hay chất lượng sản phẩm, hành vi đó có thể bị xem là quảng cáo sai sự thật – và trong một số trường hợp, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Hãy cùng APEX LEGAL tìm hiểu!
1. Hành vi quảng cáo sai sự thật là gì?
Căn cứ khoản 9 Điều 8 Luật Quảng cáo 2012 quy định “quảng cáo hàng hóa sai sự thật là quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố.”
Tương tự, tại Khoản 7 Điều 109 Luật thương mại 2005 cũng quy định về quảng cáo sai sự thật bao gồm các hình vi quảng cáo không đúng về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, xuất xứ hàng hoá, chủng loại bao bì, phương thức phục vụ và thời hạn bảo hành của hàng hoá, dịch vụ.”
Tóm lại: Hành vi quảng cáo sai sự thật có thể hiểu là việc tổ chức, cá nhân đưa ra thông tin không đúng hoặc gây nhầm lẫn về hàng hoá, dịch vụ mà mình kinh doanh như chất lượng, giá cả, công dụng, nguồn gốc, kiểu dáng, thời hạn bảo hành,…
2. Bán hàng online là gì?
Bán hàng online, hay còn gọi là bán hàng trực tuyến, là hình thức kinh doanh sử dụng mạng Internet làm môi trường trung gian để thực hiện các hoạt động mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ. Thay vì giao dịch trực tiếp tại cửa hàng truyền thống, người bán có thể giới thiệu, quảng bá sản phẩm và tiếp cận khách hàng thông qua các nền tảng điện tử như website, mạng xã hội, hoặc sàn thương mại điện tử. Người mua, ngược lại, có thể dễ dàng tìm hiểu thông tin, so sánh giá cả và đặt hàng chỉ bằng vài thao tác trên thiết bị di động hoặc máy tính.
Tuy nhiên, chính tính “ảo” của môi trường mạng lại khiến nhiều người vô tình hoặc cố ý đăng tải thông tin sai lệch để lôi kéo khách hàng — chẳng hạn như:
-
Đăng hình sản phẩm một kiểu, giao hàng một kiểu khác;
-
Quảng cáo “hàng chính hãng 100%” nhưng thực tế là hàng nhái;
-
Sử dụng “review ảo” hoặc “giấy chứng nhận giả” để tạo niềm tin.
Như vậy, Quảng cáo sai sự thật khi bán hàng online là hành vi của cá nhân hoặc tổ chức đưa ra, công bố hoặc lan truyền thông tin không đúng, không đầy đủ hoặc gây hiểu lầm về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ trên môi trường mạng nhằm lôi kéo, thu hút khách hàng và mục đích trục lợi. Các thông tin sai lệch này có thể liên quan đến chất lượng, công dụng, thành phần, xuất xứ, giá cả hoặc các chứng nhận, giải thưởng của sản phẩm
3. Quảng cáo sai sự thật khi bán hàng online có thể bị xử lý hành chính.
Theo quy định tại Nghị định 38/2021/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 128/2022/NĐ-CP), người có hành vi quảng cáo sai sự thật có thể bị xử phạt như sau:
• Phạt tiền từ 60 triệu đồng đến 80 triệu đồng đối với cá nhân;
• Từ 120 triệu đồng đến 160 triệu đồng đối với tổ chức;
• Buộc tháo gỡ, cải chính thông tin sai sự thật hoặc thu hồi sản phẩm quảng cáo.
Ngoài ra, tùy tính chất vi phạm, còn có thể bị đình chỉ hoạt động quảng cáo trong thời hạn nhất định.
4. Quảng cáo sai sự thật khi bán hàng online có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Khi hành vi quảng cáo sai sự thật đã bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc đã bị kết án mà còn tái phạm, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 197 Bộ luật Hình sự hiện hành về Tội quảng cáo gian dối.
Cụ thể tại khoản 1 Điều 197 Bộ Luật Hình hiện hành quy định:
“ Người nào quảng cáo gian dối về hàng hóa, dịch vụ, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.”
Ngoài ra, Luật cũng quy định về tội lừa dối khách hàng. Tại Điều 198 Bộ luật hình sự hiện hành quy định về “Tội lừa dối khách hàng” như sau:
Người nào trong việc mua, bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ mà cân, đong, đo, đếm, tính gian hàng hóa, dịch vụ hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm;
– Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
– Thu lợi bất chính từ 5.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng.
Nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
– Có tổ chức;
– Có tính chất chuyên nghiệp;
– Dùng thủ đoạn xảo quyệt;
– Thu lợi bất chính 50.000.000 đồng trở lên.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Trong môi trường kinh doanh online, sự minh bạch và trung thực chính là chìa khóa để xây dựng uy tín lâu dài. Việc “nói quá” một chút có thể giúp bán hàng nhanh hơn, nhưng hậu quả pháp lý nếu bị phát hiện lại vô cùng nghiêm trọng. Do đó, trước khi đăng tải bất kỳ nội dung quảng cáo nào, hãy đảm bảo rằng mọi thông tin đều chính xác, có căn cứ rõ ràng và tuân thủ đúng quy định pháp luật.
Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ với chúng tôi:
Công ty Luật TNHH Apex Legal (Đoàn Luật sư tỉnh Quảng Trị)
Số điện thoại: 0969 481 635 (Luật sư Apex Legal)
Địa chỉ: C11 số 8, đường Hương Giang, phường Đồng Hới, tỉnh Quảng Trị
Website: https://luatsuhoidap.com/
