Ngày 9/3, Công an tỉnh Ninh Thuận đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với một chủ tài khoản TikTok chuyên livestream bán hàng về tội “Trốn thuế”. Đây là lời cảnh báo mạnh mẽ đối với những cá nhân hoạt động thương mại điện tử nhưng không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế.
Hành vi trốn thuế bị phát hiện như thế nào?
Theo thông tin từ cơ quan chức năng, từ tháng 5/2023 đến tháng 9/2024, chủ tài khoản TikTok này đã đạt tổng doanh thu hơn 18 tỷ đồng, nhưng chỉ kê khai nộp thuế trên doanh thu 2 tỷ đồng. Số tiền doanh thu không kê khai lên tới 16 tỷ đồng, dẫn đến hành vi trốn thuế hơn 241 triệu đồng.
Việc trốn thuế trong kinh doanh trực tuyến ngày càng trở thành vấn đề nhức nhối, khi nhiều cá nhân bán hàng qua mạng nhưng không kê khai thu nhập một cách minh bạch. Với sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng thương mại điện tử như TikTok Shop, Shopee, Lazada, Facebook Marketplace, doanh thu của các nhà bán hàng online có thể đạt con số rất lớn. Tuy nhiên, nhiều người vẫn lầm tưởng rằng giao dịch trên không gian mạng sẽ không bị cơ quan thuế kiểm soát, dẫn đến hành vi trốn thuế hoặc kê khai không đầy đủ.
Với hành vi này, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Ninh Thuận đã khởi tố bị can theo khoản 1 Điều 200 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017, với mức phạt có thể là phạt tiền từ 100 – 500 triệu đồng, hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm. Nếu số tiền trốn thuế vượt mức nghiêm trọng hơn, mức phạt tù có thể lên đến 7 năm theo khoản 3 của điều luật này.
Luật sư nói gì về vụ việc này?
Theo Luật sư Ngô Tấn Linh (Đoàn Luật sư tỉnh Quảng Bình), vụ việc này phản ánh thực tế rằng ngày càng có nhiều người tham gia kinh doanh trực tuyến nhưng chưa nhận thức đầy đủ về trách nhiệm thuế của mình. Luật sư Linh chia sẻ:
“Không phải cứ kinh doanh trên nền tảng online là được miễn thuế. Theo quy định hiện hành, dù bán hàng trên TikTok, Facebook hay Shopee, nếu doanh thu đạt từ 100 triệu đồng/năm trở lên, cá nhân kinh doanh bắt buộc phải kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng. Những trường hợp trốn thuế hoàn toàn có thể bị xử lý hình sự như vụ việc này.”
“Bên cạnh đó, sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử cũng đặt ra yêu cầu siết chặt công tác quản lý thuế. Các cơ quan chức năng đang tăng cường kiểm tra, phối hợp với các nền tảng để giám sát doanh thu thực tế. Do đó, những cá nhân và tổ chức kinh doanh online cần chủ động thực hiện nghĩa vụ thuế để tránh hậu quả pháp lý đáng tiếc.”
“Việc kê khai thuế không chỉ là trách nhiệm mà còn giúp người kinh doanh bảo vệ quyền lợi của mình. Nếu bị kiểm tra hoặc có tranh chấp, những người đã nộp thuế đầy đủ sẽ có cơ sở pháp lý vững chắc hơn. Trong khi đó, nếu trốn thuế, ngoài nguy cơ bị truy cứu trách nhiệm hình sự, người vi phạm còn phải đối mặt với các khoản phạt hành chính và truy thu thuế với mức phạt có thể lên đến 1 – 3 lần số tiền trốn thuế.”
Bài học cho người kinh doanh online
Vụ việc này cho thấy cơ quan thuế ngày càng giám sát chặt chẽ các hoạt động kinh doanh trên nền tảng số. Để tránh rủi ro, những cá nhân bán hàng online cần:
- Kê khai và nộp thuế đầy đủ: Nếu có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên, phải thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định.
- Ghi chép, lưu trữ chứng từ giao dịch: Việc có hệ thống sổ sách minh bạch giúp cá nhân kinh doanh bảo vệ mình trước những tranh chấp về thuế.
- Tìm hiểu quy định về thuế thương mại điện tử: Chủ động cập nhật các quy định mới để không vi phạm pháp luật.
- Sử dụng phần mềm kế toán hoặc dịch vụ khai thuế: Điều này giúp quản lý tài chính tốt hơn và tránh vi phạm các quy định pháp luật.
- Hợp tác với cơ quan thuế khi có yêu cầu: Nếu bị kiểm tra, người kinh doanh nên chủ động cung cấp các tài liệu, chứng từ liên quan để tránh tình huống bị quy kết là trốn thuế.
Tại sao quản lý thuế trong thương mại điện tử ngày càng siết chặt?
Trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh, các cơ quan thuế đã và đang tăng cường giám sát doanh thu từ nền tảng số. Hiện nay, cơ quan thuế đã hợp tác với các nền tảng như TikTok Shop, Shopee, Lazada, Facebook, yêu cầu các đơn vị này cung cấp dữ liệu doanh thu của người bán. Nhờ đó, những cá nhân có doanh thu lớn nhưng không kê khai thuế rất dễ bị phát hiện.
Sự phát triển của thương mại điện tử mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đi kèm với trách nhiệm pháp lý. Nếu không tuân thủ quy định về thuế, người kinh doanh online hoàn toàn có thể đối mặt với chế tài nghiêm khắc, từ phạt hành chính đến xử lý hình sự. Đây là bài học đắt giá mà bất kỳ ai đang bán hàng trên TikTok, Facebook hay Shopee đều nên lưu tâm!
